Biofeedback i Biofeedback EEG

Mnisi tybetańscy potrafią kontrolować temperaturę ciała tak, by podnieść ją o kilka stopni. Demonstrują tę umiejętność konkurując między sobą o to, który z nich szybciej wysuszy mokre prześcieradło leżące na plecach.

Nawet jeśli w życiu codziennym nie potrzebujemy tak zjawiskowych umiejętności, to sama koncepcja kontroli części układu nerwowego długo uznawanej za niezależną od naszej woli, wydaje się warta rozważenia. Zwłaszcza gdy weźmiemy pod uwagę problemy wynikające z tempa współczesnego życia, nadmiaru obowiązków i przewlekłego stresu.

Na styku tych obserwacji i badań powstała terapia biofeedback, czyli inaczej: biologicznego sprzężenia zwrotnego. Dzięki informacji zwrotnej z różnego rodzaju sensorów, jesteśmy w stanie wywierać wpływ na fizjologiczne aspekty aktywności naszego organizmu.

Biofeedback polega na rejestracji pracy naszego organizmu w zakresie np. temperatury, potliwości, oddechu, zmienności zatokowej rytmu serca. Poprzez np. wydłużenie oddechu, synchronizację oddechu z pracą serca możemy uczyć się, jak lepiej kontrolować stres, czy efektywniej regenerować się po intensywnej pracy.

Biofeedback jest również stosowany m.in. w profilaktyce chorób serca i rekonwalescencji. W czasie treningu osoba ćwicząca obserwuje na komputerze zapis informacji z różnych sensorów w postaci wizualizacji i elementów dźwiękowych. Uczy się, w jaki sposób może na nie wpływać i drogą warunkowania instrumentalnego trenuje się w samoregulacji.

Jedną z form biofeedback jest biofeedback EEG (neurofeedback). Jest to nieinwazyjna forma neuroterapii. Bazuje na zapisie EEG (elektoecefalografii), czyli aktywnosci elektrycznej naszego mózgu. W momencie, gdy osoba ćwicząca zmienia swój stan psychiczny, zmienia się również udział poszczególnych fal w zapisie. Osoba ćwicząca widzi ten zapis w postaci różnego rodzaju wizualizacji i stara się zmienić jego wzorzec tak, by zrealizować cel terapii.

Dzięki tego rodzaju treningowi, w zależności od potrzeby, można pracować nad poprawą koncentracji, relaksacją, optymalizacją poziomu pobudzenia, samoregulacją. Zawodowi sportowcy na całym świecie od dziesięcioleci korzystają z treningu biofeedback i biofeedback EEG, by podnieść swoją wydajność, poprawić koncentrację i zwiększyć odporność na stres.

Różne dyscypliny sportowe mają specjalnie dostosowane protokoły treningowe, które ćwiczą charakterystyczny dla nich, optymalny poziom pobudzenia. Protokoły treningów to ściśle strzeżona tajemnica poszczególnych klubów sportowych.

Neurofeedback jest używany do treningu szczytowej wydajności m.in. przez: zespoły Formuły 1, zawodników z klubu Real Madryt czy AC Milan, agencję kosmiczną NASA oraz organizacje olimpijskie z całego świata. W Polsce z treningów biofeedback korzystali m.in: Adam Małysz, Kamil Stoch, Justyna Kowalczyk i Agnieszka Radwańska.

Terapie biofeedback i biofeedback EEG (neurofeedback) są kierowane do dzieci, młodzieży i dorosłych.