To terapie za pomocą muzyki, która poddana jest odpowiedniemu filtrowaniu i wzmacnianiu różnych częstotliwości.
U dzieci, które przechodziły wysiękowe zapalenie ucha, często w momencie krytycznym dla rozwoju mowy, dochodzi do zaburzenia pracy mięśni ucha środkowego, które w prawidłowych warunkach działają tak, by wzmocnić częstotliwości ludzkiej mowy a wyciszyć szum z tła. Gdy dochodzi do zaburzenia, słabiej rejestrujemy częstotliwości mowy ludzkiej, a bardziej dociera do nas hałas i niskie częstotliwości. Do zaburzeń w tym obszarze może dochodzić zarówno pod wpływem czynników fizycznych, medycznych jak i psychologicznych tj trauma, o czym pisze dr Porges twórca teorii poliwagalnej.
Osoba, która jest w komforcie i czuje się bezpiecznie skupiona, jest na wyższych częstotliwościach, które odpowiadają ludzkiej mowie, co zachęca do interakcji i tworzenia więzi, wspiera nasze dobra samopoczucie i relaks. W odpowiedzi na stres nasza percepcja nastawiona jest na szukanie zagrożenia w otoczeniu (pierwotnie były to niskie częstotliwości, odpowiadające pomrukiwaniu drapieżnych zwierząt) nie zaś na częstotliwości ludzkiej mowy, na których koncentracja wspierała tworzenie więzi, zaangażowanie społeczne.
Ta reakcja na zagrożenie, która kiedyś była adaptacyjna, teraz może źródłem dodatkowego cierpienia, gdyż stan ten nakazuje nam chronić siebie, nie zaś podtrzymywać więzi społeczne. Izolacja i poczucie osamotnienia mogą tworzyć błędne koło stresu. W tym stanie ciągle skanujemy otoczenie pod kątem zagrożenia i w tym duchu nadajemy interpretację wydarzeniom, które dla większości osób, a nawet nas samych w innym stanie pobudzenia, byłyby neutralne. Utrudnia to nasz dalszy rozwój i regenerację, staje na przeszkodzie w odczuwaniu szczęścia.
Zarówno trening Tomatisa jak i terapia SSP dr Porgesa mają na celu przywrócenie zdolności regulacji autonomicznej. Zaburzenie tej zdolności może przejawiać się na wielu polach, które są szczegółowo opisane i sklasyfikowane w DSM – 5 czy ICD – 11. Ponieważ często wspólnym mianownikiem jest trudność w zakresie zdolności regulacji autonomicznej, nie dziwi więc szerokie oddziaływanie tego typu interwencji. Zatem stwierdzenie „jeśli do wszystkiego to do niczego” nie znajduje tu zastosowania.
Terapia A. Tomatisa kierowana jest przede wszystkim do osób z nadwrażliwością słuchową oraz deficytami uwagi słuchowej. Często z pomocy tej korzystają dzieci które:
- przechodziły liczne infekcje ucha środkowego z wysiękiem,
- miały powiększony migdałek,
- przechodziły drenaż uszu,
- mają kłopot ze skupieniem się, kiedy w otoczeniu jest hałas,
- mają słabiej rozwiniętą mowę,
- są nadpobudliwe, wrażliwe,
- mają ADHD,
- z/zagrożone dysleksją,
- ze spektrum autyzmu,
- lękliwe,
- z obniżonym nastrojem,
- z nadwrażliwością słuchową,
- z trudnością z wyciszaniem się i zasypianiem.
Z terapii korzystają też dorośli zarówno w celach terapeutycznych jak i samorozwoju np. chcących lepiej kontrolować swój głos lub przyspieszyć naukę języka obcego.
Terapia SSP dr Porgesa szczególne zastosowanie znajduje u osób po traumie oraz u osób ze spektrum autyzmu.